ابزار هدایت به بالای صفحه

اطلاعات اولیه

بافت استخوانی سخت‌ترین بافت بدن است. استحکام این بافت از آن جهت است که در ماده بین سلولی آن املاح آهکی موجود است، ماده بین سلولی بافت استخوانی به شکل ورقه‌های بسیار نازکی روی هم قرار دارد که در قسمت سطحی استخوان به موازات طول استخوان به نام تیغه‌های خارجی بوده و در قسمت داخلی استخوان ورقه‌های نازک دایره‌ای شکل به نام تیغه‌های داخلی دور مغز استخوان را احاطه کرده است. اگر استخوان را حرارت دهند. مواد آلی آن می‌سوزد ولی مواد معدنی آن باقی می‌ماند. از این رو استخوان شکل خود را حفظ کرده ولی خیلی شکننده می‌شود.

اسکلت بدن یک فرد بالغ از 206 قطعه استخوانی تشکیل شده است که بصورت زیر طبقه بندی می‌شوند:

•اسکلت محوری (AxialSkeleton) شامل: کاسه سر 8 قطعه ، صورت 14 قطعه ، ستون مهره‌ها 26 قطعه ، دنده‌ها و جناغ 25 قطعه ، استخوان لامی یک قطعه و استخوانچه‌های گوش 6 قطعه.

•اسکلت ضمایم و اندامها (Appendicular Skeletan) شامل: اندام فوقانی 64 قطعه و اندام تحتانی 62 قطعه.

دنده‌ها Ribs تعداد 12 جفت دنده در ساختار قفسه سینه شرکت دارند و قوسی شکل می‌باشند. هر دنده دارای یک تنه می‌باشد و دو انتهای قدامی و خلفی ، دو سطح داخلی و خارجی و دو کنار فوقانی و تحتانی دارند. انتهای خلفی دنده‌ها با زواید عرضی مهره‌های پشتی و تنه مهره‌ها ، مفصل می‌شود. انتهای قدامی در هفت زوج دنده اول بوسیله غضروف ، مستقلا به جناغ سینه متصل می‌شوند. این دنده‌ها را دنده‌های حقیقی (True ribs) گویند.

سه زوج دنده بعدی یعنی شماره‌های 8 , 9 , 10 با کمک غضروف به دنده بالاتر متصل می‌شوند، لبه دنده‌ای (Costal margin) را تشکیل می‌دهند و دنده‌های کاذب (floating ribs) نامیده می‌شوند. دنده‌ها دارای یک انتهای خلفی شامل سر ، گردن و تکمه و یک انتهای قدامی که با غضروف متصل شده و دارای یک سطح داخلی و یک سطح خارجی و یک کنار فوقانی و یک تحتانی است. در سطح داخلی هر دنده ناودانی برای عبور عروق اعصاب بین دنده‌ای وجود دارد که در دنده‌های اول ، یازدهم و دوزادهم ، این ناودان وجود ندارد و معمولا این دنده‌ها را دنده‌های غیر معمولی می‌نامند.

مهره‌های شرکت کننده در ساختمان قفسه سینه ستون مهره‌ای ، محور مرکزی بدن را تشکیل داده و در عقب ناحیه تنه و در خط وسط قرار دارد و از قاعده جمجمه شروع شده و در تمامی طول گردن و طول تنه امتداد دارد. در کودکان تعداد مهره‌های ستون مهره‌ها ، 33 عدد است که در بالغین پنج تای ما قبل آخر بهم جوش خورده و استخوان خارجی را تشکیل می‌دهند و 4 تا مهره آخر بهم جوش خورده و استخوان دنبالچه را به وجود می آورند. بنابراین تعداد مهره‌ها در افراد بالغ به 26 قطعه تقلیل می‌یابد.

از 24 مهره آزاد ، 7 عدد مهره‌های گردن ، 12 عدد مهره‌های پشتی و 5 عدد مهره‌های کمر را تشکیل می‌دهند. مهره‌هایی که در ساختار قفسه سینه شرکت دارند. 12 عدد مهره‌های پشتی هستند. مهره‌ها دارای شکل مشابهی هستند، تنه مهره که در جلو واقع شده ، استوانه‌ای شکل است. قوس مهره که در عقب قرار دارد و با تنه مهره تشکیل سوراخ مهره را می‌دهد. مجموع سوراخهای مهره‌ای ، مجرای مهره‌ای نامیده می‌شود که در آن نخاع جای دارد. این مجرا در بالا بوسیله سوراخ استخوان پس سری به تمام دنده‌های قفسه سینه به 12 عدد مهره‌های پشتی ستون مهره‌ای ، متصل هستند.

جناغ سینه (Sternum)

جناغ سینه ، استخوانی پهن است که در قسمت قدامی فوقانی قفسه سینه قرار گرفته و دارای سه قسمت می‌باشد:

1.دسته (Manobrium): پهن‌ترین و قوی‌ترین بخش جناغ سینه است و به استخوان ترقوه ، دنده اول و نیمی از دنده دوم ، متصل می‌گردد.
2.تنه (Body): بلندترین بخش جناغ سینه بوده و از بالا به دسته متصل شده و زاویه‌ای به نام زاویه جناغی یا زاویه لوئیس که مقداری به جلو تحدب دارد را می‌سازد و کناره‌های طرفی دارای یک بریدگی ناقص در بالا و پایین و 4 بریدگی کامل برای اتصال دنده‌ها می‌باشد.
3.زاویه خنجری (xiphoid): زایده کوچک خنجر مانندی است که در انتهای جناغ سینه قرار دارد.
عضلات متصل شده بزرگ (Pectoralis major) عضله‌ای است بادبزنی شکل از دنده‌های حقیقی قفسه سینه ، جناغ سینه و ترقوه مبدا گرفته و به استخوان بازو متصل می‌گردد و موجب نزدیک شدن بازو به تنه می‌شود.

•عضلات سینه‌ای کوچک (Pectorialis minor): عضله‌ای است سه گوش که در زیر عضله سینه‌ای بزرگ قرار دارد و از سطح خارجی دنده‌های سوم ، چهارم و پنجم به زایده کوراکوئید استخوان کتف می‌چسبد، و دنده‌ها بالا برده یا شانه را به جلو می‌آورد.

•عضلات ساب کلاویوس (Subclavius): از سطح فوقانی دنده اول به سطح تحتانی استخوان ترقوه می‌چسبد و دنده را بالا برده یا ترقوه را به طرف پایین می‌کشد.

•عضله دنده‌ای قدامی (Seratus anterior): از 8 - 10 دنده اول شروع شده و به کنار داخلی استخوان کتف متصل می‌گردد. شانه را به جلو و پایین می‌آورد.
•عضلات بین دنده‌ای (Inter costals): فضای بین دنده‌ها را اشغال نموده ، جزء عضلات تنفسی محسوب می‌شوند و دنده‌ها را بهم نزدیک می‌سازند و شامل سه عضله به شرح زیر می‌باشند:
◦عضلات بین دنده‌ای خارجی: از کنار تحتانی دنده فوقانی به طرف پایین و جلو سیر کرده و به کنار فوقانی دنده تحتانی می‌چسبد و در عمل دم تنفس ، شرکت دارد.
◦عضلات بین دنده‌ای داخلی: نسبت به عضله خارجی ، عمقی‌تر است و مسیر آن به طرف عقب و پایین می‌باشد و از دنده فوقانی به دنده تحتانی متصل می‌گردد و در مجاورت جناغ سینه تا زاویه دنده‌ای ادامه داشته و بعد از آن غشایی می‌گردد و در عمل بازدم تنفس شرکت دارد.
◦عضلات بین دنده‌ای داخلی‌تر: هم جهت با الیاف عضله بین دنده‌ای داخلی است و به نظر می‌رسد که از آن منشا گرفته باشد و در ½ میانی فضای بین دنده‌ای قرار دارد.
•پرده دیافراگم: این عضله مهمترین عضله تنفسی می‌باشد که قفسه سینه را از حفره شکمی ، جدا می‌سازد. برخی از اعضاء مهم بدن از قبیل آئورت ، مری ، بزرگ سیاهرگ زیرین ، سوراخهایی را به ترتیب در برابر مهره 12 ، مهره 10 ، مهره 8 سینه‌ای در پرده دیافراگم ایجاد کرده و از آن عبور می‌کنند. دیافراگم به ترتیب به زایده خنجری ، 6 دنده تحتانی و غضروفهای آنها و تنه مهره‌های اول تا سوم کمری متصل شده و گنبدی شکل است.
چگونگی حرکت دنده‌ها در حین تنفس
دنده‌ها در وضعیت استراحت طبیعی ، بطور مایل به سوی پایین کشیده شده‌اند و به این ترتیب ، موجب می‌شوند که استخوان جناغ سینه به طرف عقب یعنی به سوی ستون فقرات برود. هنگامی که قفسه سینه بالا برده می‌شود، دنده‌ها تقریبا بطور مستقیم به طرف جلو برآمدگی پیدا می‌کنند، بطوریکه استخوان جناغ نیز به طرف جلو و دور از ستون فقرات حرکت می‌کند و در جریان دم عمیق در مقایسه با بازدم عمیق ضخامت قدامی خلفی قفسه سینه را حدود 20 درصد بیشتر می‌کند.

دنده‌ها در جریان بازدم متوجه پایین هستند و عضلات بین دنده‌ای خارجی دراز شده و در جهت رو به جلو و رو به پایین کشیده شده‌اند. بتدریج که این عضلات منقبض می‌شوند، دنده‌های فوقانی را نسبت به دنده‌های تحتانی به طرف جلو می‌کشند و این امر مانند اهرمی بر روی دنده‌ها عمل کرده و آنها را به طرف بالا می‌کشد و از این راه موجب دم می‌شود. عضلات بین دنده‌ای داخلی دقیقا در جهت مخالف یعنی به عنوان عضلات بازدمی عمل می‌کنند، زیرا زاویه قرار گرفتن آنها بین دنده‌ها در جهت مخالف بوده و موجب حرکت دنده‌ها در جهت مخالف می‌شوند.

تغییر شکل قفسه سینه
•بیماری اسکولیوز انحراف و خمیدگی ستون مهره‌ای به راست و چپ است. در اثر این بیماری ، قفسه سینه تغییر شکل پیدا می‌کند. یک شانه بالاتر از شانه قرار می‌گیرد و از پشت دنده‌های یک طرف برآمده تر از طرف دیگر است.
•در سینه پهن ، قفسه سینه از جلو به عقب فشرده و کتابی به نظر می‌رسد.
•در سینه قیفی دارای فرورفتگی به شکل قیف در پایین جناغ سینه است.
•در سینه مرغی ، قسمت تحتانی جناغ سینه مانند سینه مرغ پیش آمدگی دارد.

مختصري در مورد آناتومي گردن:
ساختار اسکلتي:
جزء ستون مهره ها مي باشد که هفت مهره از سي و سه مهره را تشکيل مي دهد .
در مهره هاي گردن اولين مهره ، اطلس نام دارد که داراي جسم مهره اي نمي باشد و به صورت يک حلقه استخواني است . دومين مهره به نام اکسيس که به مهره اول متصل شده و موجب حرکات چرخش سر به چپ و راست مي شود . مهره هفتم گردني داراي بلند ترين زائده شوکي بوده و از بقيه مهره هاي گردن بلند تر است . در بخش خلفي گردن قابل لمس مي باشد و در ضمن متمايز کننده مهره هاي گردني يا پشتي است .

آناتومی گردن
یكی از انعطاف‌پذیرترین نواحی در ستون فقرات، ناحیه گردنی (سرویكال) است. ستون فقرات گردنی شامل هفت مهره و دیسک‌های بین مهره‌ای است. این مهره‌ها با تحمل وزن سر، عامل حرکات متنوع آن نیز هستند. ریشه‌های عصبی مربوط به اندام‌های فوقانی از میان مهره‌های گردن عبور کرده و سپس به نواحی بازو، ساعد و انگشتان دست امتداد می‌یابند. عضلات بسیاری در ناحیه گردن وجود دارند. بعضی از آنها از ناحیه پس سری تا مهره‌های سینه‌ای کشیده شده‌اند.
عروق خونی، اعصاب و ساختمان‌های بالاتنه را به سر متصل می‌كنند: سرخرگ كارتید، سیاهرگ وداجی، سیاهرگ نایی، سیاهرگ مهره‌ای، غده تیروئید، اعصاب گردنی و شبكه عصبی بازویی.
این ساختمان‌ها در فضای فشرده محدودی قرار گرفته‌اند. بنابراین اگر یك منطقه آسیب ببیند، احتمالا ساختمان‌های دیگری نیز از این آسیب متأثر می‌شوند. در نتیجه زمانی كه با درد ناحیه گردن مواجه می‌شوید، این احتمال وجود دارد كه علت این درد به منابع دیگری مربوط شود كه از جمله آنها می‌توان به تورم گره‌های لنفاوی، برجستگی دیسك بین مهره‌ای (زمانی كه دیسك گردن جابجا شود)، پیچ خوردگی رباط و كشیدگی عضله اشاره كرد. با این وجود كمتر اتفاق می‌افتد كه راجع به اهمیت گردن فكر كنید. در ضمن وقت كمتری را به اجرای تمرینات تقویتی گردن اختصاص می‌دهید. تنها كسانی كه از اهمیت این موضوع آگاه دارند، ورزشكارانی هستند كه رشته ورزشی آنها مستلزم تماس بدنی است.
ساختار عضلاني:
عضلات جناغي چنبري پستاني ، طويل گردني ، راست راسي قدامي ، طويل راسي و نردباني خلفي، مياني و قدامي ، عضلات موجود در اين ناحيه مي باشد که حرکات تا شدن ، باز شدن و چرخش ها را براي سر شما امکان پذير مي کنند .
قوي کردن اين عضلات مي تواند تا حدي از درد در ناحيه گردن در ميانسالي را کاهش دهد
تفاوت عمده‌ای میان عضلات گردن و عضلات اندام‌ها وجود دارد. در مورد اندام‌ها باید گفت كه یك عضله (نظیر عضله بازویی چپ) به مجموعه‌ای از استخون‌ها (واقع در بازوی چپ) متصل است. برخلاف آنچه گفته شد عضلات گردن روی یك ساختمان كلی (نظیر جمجمه یا مهره‌های گردن) فعالیت می‌كنند. به این منظور، عضلات طرفین گردن طوری قرار گرفته‌اند كه یك عضله در هر طرف گردن وجود دارد. گردن مركب از چند عضله مختلف است. اما فقط چند تا از آنها به تنهایی روی مهره‌ها فعالیت می‌كنند. در این جا راجع به عضلاتی كه حنجره(حاوی طناب‌های صوتی) و حلق (گلو) را تحت كنترل قرار می‌دهند بحث نمی‌كنیم.
● عضله ترقوی- ماستوئیدی
نام این عضله حاوی اطلاعات ارزنده‌ای است. زیرا محل استقرار سر ثابت و متحرك این عضله را به خوبی نشان می‌دهد. این عضله دو طرفی از دو منطقه جناغ سینه و ترقوه شروع می‌شود. ترقوی به طرف بالا و پهلو امتداد داشته، به زایده ماستوئیدی استخوان گیجگاهی متصل بوده و سر متحرك این عضله را تشكیل می‌دهد. برجستگی كوچكی كه در قاعده جمجمه و پشت گوش احساس می‌كنید محل دقیق زایده مستوئیدی را به خوبی نشان می‌دهد. زمانی كه یكی از عضلات ترقوی- ماستوئیدی فعال می‌شود سر به طرف عضله فعال كج می‌شود. زمانی كه دو عضله با هم فعالیت می‌كنند گردن به جلو خم می‌شود و این عمل از طریق حركت چانه به طرف سینه میسر می‌شود.
● عضله مهره‌ای رأسی
این عضله، بخشی بزرگ و فوقانی (به طرف سر) عضله مهره‌ای را تشكیل می‌دهد كه در قسمت اعظم طول بخش میانی پشت امتداد دارد. بخش رأس (سر) عضله مهره‌ای از طرفین زایده‌های خاری (برجستگی وسط مهره) قفسه منشعب شده و در محل اتصال به زایده ماستوئیدی، سر متحرك عضله را تشكیل می‌دهد. زمانی كه دو عضله چپ و راست با هم فعالیت می‌كنند، گردن و سر كشیده می‌شود.
● عضله نردبانی قدامی
عضله ترقوی- ماستوئیدی، عضلات نردبانی قدامی، میانی و خلفی را تا حدی پوشش می‌دهد. عضله نردبانی قدامی از زایده‌های عرضی (برجستگی كناره‌های هر مهره) بخش میانی ۳ یا ۴ مهره گردنی سرچشمه می‌گیرد. این عضله به طرف پایین و پهلو كشیده شده و سر متحرك آن در ناحیه دنده اول به وجود می‌آید. عمل این عضله سبب می‌شود منطقه گردنی ستون مهره‌ها خم شود.
● عضله نردبانی میانی
عضله نردبانی میانی بزرگ‌تر از سایر عضلات نردبانی است. سر ثابت آن در ۶ مهره گردنی قرار دارد. عضله نردبانی میانی نیز همچون عضله نردبانی قدامی به پایین و پهلو كشیده می‌شود و سر متحرك آن در دنده اول قرار دارد. بین دو عضله نردبانی میانی و قدامی، روزنه‌ای وجود دارد كه توسط اعصاب و عروق خونی مهمی كه به عضلات بازو و بالاتنه كشیده می‌شوند، پر می‌شود. عمل این عضله سبب می‌شود مهره‌های گردنی خم شده و به طرف مخالف بچرخند (عضلات سمت چپ، سر را به طرف راست می‌چرخانند).
● عضله نردبانی خلفی
معمولا عضله نردبانی خلفی كوچك‌تر از دو عضله نردبانی دیگر است. این عضله از پشت زایده عرضی ۲ یا ۳ مهره گردنی تحتانی منشعب می‌شود. عضله نردبانی خلفی به طرف پایین كشیده شده، بین عضله نردبانی میانی و عضله بالا برنده كتف قرار گرفته از دنده اول عبور كرده و با دنده دوم یا سوم ارتباط پیدا كرده و سر متحرك این عضله را تشكیل می‌دهد. این عضله، مهره‌های گردنی را منقبض كرده و می‌چرخاند.
● عضله طویل
نام این عضله به این علت انتخاب شده است كه جزو عضلات دراز بدن است. در واقع عضله طویل، بخش فوقانی عضلات راست كننده مهره‌ها را تشكیل می‌دهد. این عضله از زایده عرض مهره‌های گردنی شروع شده و در زایده عرضی مهره‌های فوقانی (به طرف بخش فوقانی سر)، سر متحرك عضله را به وجود می‌آورد. زمانی كه عضله طویل یك طرف گردن فعالیت كند، گردن به پهلو خم می‌شود؛ اما زمانی كه هر دو عضله طویل با هم فعالیت كنند، عضله را نیز می‌كشند.

انواع زانو درد

درد زانو را می توان به دو نوع حاد و مزمن تقسیم بندی کرد. همواره باید توجه داشت که دردی که در زانو احساس می شود می تواند ناشی از درد واقعی زانو باشد یا یک درد ارجاعی از ناحیه کمر, ران و یا مچ پا باشد.
علل درد حاد زانو
1- شکستگی:- تعریف : ناشی از اصابت ضربه یا برخورد به مانع با سرعت و شدت زیاد است ( تصادف رانندگی یا تکل در فوتبال )
- نشانه ها : تورم و کبودی زانو بهمراه درد بسیار شدید و نیز محل آسیب در لمس بسیار دردناک است. درد به حدی شدید است که فرد نمی تواند راه برود یا وزن خود را روی آن پا بیاندازد.
- ارزیابی : شکستگی در محل زانو یک اورژانس محسوب می شود و باید سریعاً توسط پزشک معاینه شود و بررسی های لازم مثل انجام رادیوگرافی صورت گیرد.
- درمان : بر حسب نوع شکستگی می تواند شامل آتل بندی و گچ گیری باشد یا جراحی صورت گیرد.
- پیش آگهی : معمولاً‌- شکستگی بدون شکل خاصی بهبود می یابد. البته برخی انواع شکستگی می تواند منجر به آرتروز و آسیب عصبی عروقی شوند.
2- کشیدگی و پارگی رباط های جانبی زانو: - تعریف : رباط جانبی داخلی زانو شایع ترین رباط زانو است که دچار آسیب دیدگی می شود . مثل همه رباط های دیگر می تواند دچار کشیدگی ( پارگی جزئی ) و یا پارگی کامل شود.
- نشانه ها : کشیدگی شدید یا پارگی رباط جانبی داخلی زانو سبب احساس پارگی در سمت داخلی زانو می شود. همچنین بدنبال آن زانو ممکن است متورم و ناپایدار شود. عامل این آسیب اعمال فشار قوی به سمت خارج زانو است بطوریکه زانو از خارج به داخل فشرده شود. دقیقاً برعکس این اعمال فشار ( یعنی از داخل به خارج زانو ) در آسیب رباط جانبی خارجی رخ می دهد. در هر دو حالت در محل اصابت ضربه به زانو کبودی و در سمت مقابل کشیدگی رباط یا پارگی آن رخ می دهد. ورزش های تماسی مثل فوتبال از مهمترین علل این آسیب محسوب می شوند.
- ارزیابی : بعد از یک شرح حال سریع و معاینه فیزیکی توسط پزشک و انجام اقدامات اولیه حمایتی ( سرما درمانی, فشار موضعی, بالا نگه داشتن و استراحت ) معمولاً پزشک درخواست MRI برای بررسی وضعیت رباط می کند.
- درمان : در موارد کشیدگی خفیف این دو رباط همان درمان حمایتی که اشاره شد کافی است. اما در موارد پارگی رباط جراحی بهترین پاسخ درمانی را خواهد داشت.
3- کشیدگی و پارگی رباط های صلیبی :
- تعریف : آسیب رباط صلیبی قدامی که از شایع ترین آسیب های ورزشی است اغلب در نتیجه ایست ناگهانی و اعمال فشار به جلو روی زانو ناشی از این ایست ناگهانی و نیز در پیچ خوردگی های زانو ایجاد می شود. رباط صلیبی خلفی قویتر و محکم تر از رباط صلیبی قدامی است و کمتر دچار پارگی می شود. کشیدگی و پارگی های رباط صلیبی خلفی احتیاج به نیروی زیادی دارد مثل برخورد داشبورد ماشین به پائین زانو در هنگام تصادف رانندگی. بخاطر همین نیروی شدیدتر برای پارگی رباط صلیبی خلفی نسبت به نوع قدامی اغلب آسیب های رباطی همراه یا آسیب منیسک هم همراه با آسیب رباط صلیبی خلفی وجود دارد.
- نشانه ها : اگر رباط صلیبی قد